Jakk Goodday on Nostr: ## **มีดโกนของอ็อกแคม** (Occam's razor) ...
## **มีดโกนของอ็อกแคม** (Occam's razor)
เคยได้ยินหลักการนี้กันไหมคับ? มันคือหลักการที่ใช้ในการเลือกคำอธิบายหรือทฤษฎีที่ดีที่สุดจากหลายๆ คำอธิบาย (พอดีไปอ่านเจอผ่านๆ เห็นว่าน่าสนใจดี)
> **"คำอธิบายที่ง่ายที่สุดและมีสมมติฐานน้อยที่สุด มักจะเป็นคำอธิบายที่ถูกต้องที่สุด"**
พูดง่ายๆ ก็คือ…
"อย่าคิดเยอะ.. ให้มองแบบง่ายๆ เข้าไว้"
เหมือนเวลาที่เราหากุญแจรถไม่เจอ เราหาทั่วบ้าน พลิกทุกซอกทุกมุม แต่สุดท้ายเราก็นึกขึ้นได้ว่า มันอยู่ในกระเป๋ากางเกงที่เราใส่เมื่อเช้านี่เอง แค่ปลายจมูก
คำอธิบายที่ "ง่ายที่สุด" มันมักจะเป็นคำตอบ"
มันเป็นแนวคิดที่ตั้งชื่อตาม "วิลเลียมแห่งอ็อกแคม" (William of Ockham) นักปรัชญาและนักเทววิทยาชาวอังกฤษในศตวรรษที่ 14
อ็อกแคมเชื่อว่า **"ความเรียบง่าย"** คือ กุญแจไปสู่ความจริง แกเลยเสนอหลักการนี้ขึ้นมาเพื่อตัดคำอธิบายที่ซับซ้อนและไม่จำเป็นออกไป
สมมติว่าเรามีคำอธิบาย 2 แบบสำหรับปรากฏการณ์เดียวกัน…
คำอธิบาย A: ซับซ้อน มีสมมติฐานเยอะแยะ
คำอธิบาย B: ง่าย ตรงไปตรงมา
มีดโกนของอ็อกแคม มันจะเฉือนคำอธิบาย A ทิ้งไป แล้วเลือกคำอธิบาย B เพราะคำอธิบาย B มัน "น่าจะเป็นไปได้" มากกว่า
ยกตัวอย่างเช่น.. สมมติว่าไฟดับ…
คำอธิบาย A: มนุษย์ต่างดาวมาตัดสายไฟ
คำอธิบาย B: ฟิวส์ขาด
มีดโกนของอ็อกแคม มันจะบอกว่าฟิวส์ขาดน่าจะเป็นคำอธิบายที่มีโอกาสถูกต้องมากกว่า
แต่มีดโกนของอ็อกแคมก็ไม่ใช่กฎตายตัว มันเป็นแค่แนวทางในการเลือกคำอธิบายเท่านั้น.. (เพราะบางครั้งคำอธิบายที่ซับซ้อนกว่า อาจจะเป็นคำตอบก็ได้)
ทีนี้.. พอผมลองเอา "มีดโกน" มาเฉือนความเชื่อต่างๆ ในชีวิตดูบ้าง ผมพบว่า..
> **เรามักเชื่อใน "สิ่งที่อยากเชื่อ" มากกว่าที่จะเชื่อใน "สิ่งที่เป็นจริง"**
ทำไมบางคนถึงเชื่อว่าโลกแบน ทั้งๆ ที่หลักฐานมันชัดเจนว่าโลกมันกลม? ทำไมบางคนถึงเชื่อในทฤษฎีสมคบคิดทั้งๆ ที่มันก็พิสูจน์ไม่ได้?
ผมว่า.. พวกเขาก็แค่อยากเชื่อแค่นั้นแหละ
มันอาจรู้สึกสนุกกว่า ตื่นเต้นกว่า ถ้าโลกนี้มันมีเรื่องลึกลับน่าค้นหาซุกซ่อนอยู่… (ใช่ไหมล่ะ?) เหมือนหนังที่พล็อตดี ชวนติดตาม และมีจุดหักมุมที่คาดไม่ถึง… มันก็น่าสนใจดี (แต่ความจริงมันมักจะน่าเบื่อกว่านั้นเสมอ)
อย่างไรก็ตาม พวกเราเป็นบิตคอยเนอร์
"Don't trust, verify"
อย่าเพิ่งเชื่ออะไรง่ายๆ ตั้งคำถาม ตรวจสอบและใช้เหตุผล แม้ว่าคำตอบมันจะไม่สวยงามเท่าที่คุณหวังเอาไว้ก็ตาม…
เรา "อยากเชื่อ" ว่าพรรคการเมืองที่เราสนับสนุนนั้นดีกว่าพรรคอื่นๆ …
เรา "อยากเชื่อ" ว่าแฟนของเราไม่ได้นอกใจ…
เรา "อยากเชื่อ" ว่าสินค้าของเรามีตลาดรองรับ…
เรา "อยากเชื่อ" ในสิ่งที่ทำให้เราสบายใจ…
ไม่ว่าจะมีหลักฐานมากมายแค่ไหน ที่ขัดแย้งกับความเชื่อของเรา เราก็อาจยังคงเพิกเฉยต่อมัน และมองเห็นแต่หลักฐานเพียงเล็กน้อย ที่สนับสนุนทฤษฎีของเรา ทฤษฎีที่เรา “อยากเชื่อ”
(ถอนหายใจ..)
แต่โลกมันไม่ได้ใจดีขนาดนั้น…
ฟังนะ.. ความคิด ความเชื่อ และไอเดียที่เราจำเป็นต้องตั้งคำถามกับตัวเองมากที่สุด คือสิ่งที่เรา “ชอบ” สิ่งที่เราอยากจะยึดถือ สิ่งที่เป็นประโยชน์กับเรา
ทันทีที่เรารู้ตัวว่าเรากำลังคิดในสิ่งที่เรา “อยากคิด” นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนว่าเราต้องตรวจสอบความเชื่อและความคิดเห็นของตัวเองอย่างละเอียดถี่ถ้วนมากขึ้น ด้วยความซื่อสัตย์และประเมินตัวเองอย่างตรงไปตรงมา
เพราะความจริง มันสำคัญกว่าความเชื่อเสมอ…
และมีดโกนฯ นี้ มันก็คมพอที่จะช่วยเฉือนความเชื่อที่ผิดๆ ทิ้งไปได้… ลองใช้มีดโกนของอ็อกแคมดูสิ เราอาจจะเห็นโลกที่ชัดเจนมากขึ้น…
ใช้มันเพื่อตัดความซับซ้อน เผยความเรียบง่าย มีดโกนฯ จะช่วยให้เราโฟกัสที่ "สาระสำคัญ" และไม่หลงทางไปกับรายละเอียดที่ไม่จำเป็น
และเมื่อมันมีหลายคำอธิบาย มีดโกนฯ จะช่วยให้เราตัดสินใจเลือกคำอธิบายที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุดได้ง่ายขึ้น (เพราะบางครั้ง.. ความเรียบง่ายก็คือคำตอบ) มีดโกนฯ จะช่วยป้องกันไม่ให้เราคิดมากจนเว่อร์เกินไป
ลองนำแนวคิดนี้ไปประยุกต์ใช้กับเรื่องต่างๆ มันจะเป็นอย่างไร..
ใช้มีดโกนฯ ในการเลือกสมมติฐานที่ง่ายและทดสอบได้ง่าย หรือใช้ในการแก้ปัญหา โดยวิเคราะห์ปัญหาด้วยมีดโกนฯ โฟกัสไปที่สาเหตุที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุด เลือกวิธีแก้ปัญหาที่ง่ายและมีประสิทธิภาพ
ตัดตัวเลือกที่ซับซ้อน และไม่จำเป็นในการตัดสินใจออกไป หันไปโฟกัสกับทางเลือกที่ตรงกับความต้องการและเป้าหมายของเรามากที่สุด
ลดความคิดที่ฟุ้งซ่านและไม่จำเป็น โฟกัสที่สิ่งที่สำคัญ
อย่างหมอ ก็อาจจะใช้มีดโกนฯ ในการวินิจฉัยโรค โดยพิจารณาจากอาการที่พบบ่อยที่สุด
โปรแกรมเมอร์ใช้มีดโกนฯ ในการออกแบบโค้ดที่ เรียบง่าย และมีประสิทธิภาพ
นักออกแบบใช้มีดโกนฯ ในการลดรายละเอียดที่ ไม่จำเป็น และเน้นไปที่ความเรียบง่ายของผลงาน
นักลงทุนใช้มีดโกนฯ ในการเลือกสินทรัพย์ที่เข้าใจง่าย และมีความเสี่ยงต่ำ
แม้กระทั่ง..
Siamstr เอง ก็เติบโตขึ้นอย่างออร์แกนิก ไม่ได้ถูกสร้าง หรือควบคุมโดยใคร มันเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
หรือ Bitcoin ก็คือเงินที่เรียบง่าย และทรงพลัง Bitcoin ไม่มีตัวกลาง ไม่ได้มีกฎเกณฑ์ที่ซับซ้อนอะไร ราวกับว่ามันถูกมีดโกนฯ เฉือนเอาความซับซ้อนทิ้งไปจนหมดสิ้นแล้ว…
จนเผยให้เห็นความจริง..
#siamstr
เคยได้ยินหลักการนี้กันไหมคับ? มันคือหลักการที่ใช้ในการเลือกคำอธิบายหรือทฤษฎีที่ดีที่สุดจากหลายๆ คำอธิบาย (พอดีไปอ่านเจอผ่านๆ เห็นว่าน่าสนใจดี)
> **"คำอธิบายที่ง่ายที่สุดและมีสมมติฐานน้อยที่สุด มักจะเป็นคำอธิบายที่ถูกต้องที่สุด"**
พูดง่ายๆ ก็คือ…
"อย่าคิดเยอะ.. ให้มองแบบง่ายๆ เข้าไว้"
เหมือนเวลาที่เราหากุญแจรถไม่เจอ เราหาทั่วบ้าน พลิกทุกซอกทุกมุม แต่สุดท้ายเราก็นึกขึ้นได้ว่า มันอยู่ในกระเป๋ากางเกงที่เราใส่เมื่อเช้านี่เอง แค่ปลายจมูก
คำอธิบายที่ "ง่ายที่สุด" มันมักจะเป็นคำตอบ"
มันเป็นแนวคิดที่ตั้งชื่อตาม "วิลเลียมแห่งอ็อกแคม" (William of Ockham) นักปรัชญาและนักเทววิทยาชาวอังกฤษในศตวรรษที่ 14
อ็อกแคมเชื่อว่า **"ความเรียบง่าย"** คือ กุญแจไปสู่ความจริง แกเลยเสนอหลักการนี้ขึ้นมาเพื่อตัดคำอธิบายที่ซับซ้อนและไม่จำเป็นออกไป
สมมติว่าเรามีคำอธิบาย 2 แบบสำหรับปรากฏการณ์เดียวกัน…
คำอธิบาย A: ซับซ้อน มีสมมติฐานเยอะแยะ
คำอธิบาย B: ง่าย ตรงไปตรงมา
มีดโกนของอ็อกแคม มันจะเฉือนคำอธิบาย A ทิ้งไป แล้วเลือกคำอธิบาย B เพราะคำอธิบาย B มัน "น่าจะเป็นไปได้" มากกว่า
ยกตัวอย่างเช่น.. สมมติว่าไฟดับ…
คำอธิบาย A: มนุษย์ต่างดาวมาตัดสายไฟ
คำอธิบาย B: ฟิวส์ขาด
มีดโกนของอ็อกแคม มันจะบอกว่าฟิวส์ขาดน่าจะเป็นคำอธิบายที่มีโอกาสถูกต้องมากกว่า
แต่มีดโกนของอ็อกแคมก็ไม่ใช่กฎตายตัว มันเป็นแค่แนวทางในการเลือกคำอธิบายเท่านั้น.. (เพราะบางครั้งคำอธิบายที่ซับซ้อนกว่า อาจจะเป็นคำตอบก็ได้)
ทีนี้.. พอผมลองเอา "มีดโกน" มาเฉือนความเชื่อต่างๆ ในชีวิตดูบ้าง ผมพบว่า..
> **เรามักเชื่อใน "สิ่งที่อยากเชื่อ" มากกว่าที่จะเชื่อใน "สิ่งที่เป็นจริง"**
ทำไมบางคนถึงเชื่อว่าโลกแบน ทั้งๆ ที่หลักฐานมันชัดเจนว่าโลกมันกลม? ทำไมบางคนถึงเชื่อในทฤษฎีสมคบคิดทั้งๆ ที่มันก็พิสูจน์ไม่ได้?
ผมว่า.. พวกเขาก็แค่อยากเชื่อแค่นั้นแหละ
มันอาจรู้สึกสนุกกว่า ตื่นเต้นกว่า ถ้าโลกนี้มันมีเรื่องลึกลับน่าค้นหาซุกซ่อนอยู่… (ใช่ไหมล่ะ?) เหมือนหนังที่พล็อตดี ชวนติดตาม และมีจุดหักมุมที่คาดไม่ถึง… มันก็น่าสนใจดี (แต่ความจริงมันมักจะน่าเบื่อกว่านั้นเสมอ)
อย่างไรก็ตาม พวกเราเป็นบิตคอยเนอร์
"Don't trust, verify"
อย่าเพิ่งเชื่ออะไรง่ายๆ ตั้งคำถาม ตรวจสอบและใช้เหตุผล แม้ว่าคำตอบมันจะไม่สวยงามเท่าที่คุณหวังเอาไว้ก็ตาม…
เรา "อยากเชื่อ" ว่าพรรคการเมืองที่เราสนับสนุนนั้นดีกว่าพรรคอื่นๆ …
เรา "อยากเชื่อ" ว่าแฟนของเราไม่ได้นอกใจ…
เรา "อยากเชื่อ" ว่าสินค้าของเรามีตลาดรองรับ…
เรา "อยากเชื่อ" ในสิ่งที่ทำให้เราสบายใจ…
ไม่ว่าจะมีหลักฐานมากมายแค่ไหน ที่ขัดแย้งกับความเชื่อของเรา เราก็อาจยังคงเพิกเฉยต่อมัน และมองเห็นแต่หลักฐานเพียงเล็กน้อย ที่สนับสนุนทฤษฎีของเรา ทฤษฎีที่เรา “อยากเชื่อ”
(ถอนหายใจ..)
แต่โลกมันไม่ได้ใจดีขนาดนั้น…
ฟังนะ.. ความคิด ความเชื่อ และไอเดียที่เราจำเป็นต้องตั้งคำถามกับตัวเองมากที่สุด คือสิ่งที่เรา “ชอบ” สิ่งที่เราอยากจะยึดถือ สิ่งที่เป็นประโยชน์กับเรา
ทันทีที่เรารู้ตัวว่าเรากำลังคิดในสิ่งที่เรา “อยากคิด” นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนว่าเราต้องตรวจสอบความเชื่อและความคิดเห็นของตัวเองอย่างละเอียดถี่ถ้วนมากขึ้น ด้วยความซื่อสัตย์และประเมินตัวเองอย่างตรงไปตรงมา
เพราะความจริง มันสำคัญกว่าความเชื่อเสมอ…
และมีดโกนฯ นี้ มันก็คมพอที่จะช่วยเฉือนความเชื่อที่ผิดๆ ทิ้งไปได้… ลองใช้มีดโกนของอ็อกแคมดูสิ เราอาจจะเห็นโลกที่ชัดเจนมากขึ้น…
ใช้มันเพื่อตัดความซับซ้อน เผยความเรียบง่าย มีดโกนฯ จะช่วยให้เราโฟกัสที่ "สาระสำคัญ" และไม่หลงทางไปกับรายละเอียดที่ไม่จำเป็น
และเมื่อมันมีหลายคำอธิบาย มีดโกนฯ จะช่วยให้เราตัดสินใจเลือกคำอธิบายที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุดได้ง่ายขึ้น (เพราะบางครั้ง.. ความเรียบง่ายก็คือคำตอบ) มีดโกนฯ จะช่วยป้องกันไม่ให้เราคิดมากจนเว่อร์เกินไป
ลองนำแนวคิดนี้ไปประยุกต์ใช้กับเรื่องต่างๆ มันจะเป็นอย่างไร..
ใช้มีดโกนฯ ในการเลือกสมมติฐานที่ง่ายและทดสอบได้ง่าย หรือใช้ในการแก้ปัญหา โดยวิเคราะห์ปัญหาด้วยมีดโกนฯ โฟกัสไปที่สาเหตุที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุด เลือกวิธีแก้ปัญหาที่ง่ายและมีประสิทธิภาพ
ตัดตัวเลือกที่ซับซ้อน และไม่จำเป็นในการตัดสินใจออกไป หันไปโฟกัสกับทางเลือกที่ตรงกับความต้องการและเป้าหมายของเรามากที่สุด
ลดความคิดที่ฟุ้งซ่านและไม่จำเป็น โฟกัสที่สิ่งที่สำคัญ
อย่างหมอ ก็อาจจะใช้มีดโกนฯ ในการวินิจฉัยโรค โดยพิจารณาจากอาการที่พบบ่อยที่สุด
โปรแกรมเมอร์ใช้มีดโกนฯ ในการออกแบบโค้ดที่ เรียบง่าย และมีประสิทธิภาพ
นักออกแบบใช้มีดโกนฯ ในการลดรายละเอียดที่ ไม่จำเป็น และเน้นไปที่ความเรียบง่ายของผลงาน
นักลงทุนใช้มีดโกนฯ ในการเลือกสินทรัพย์ที่เข้าใจง่าย และมีความเสี่ยงต่ำ
แม้กระทั่ง..
Siamstr เอง ก็เติบโตขึ้นอย่างออร์แกนิก ไม่ได้ถูกสร้าง หรือควบคุมโดยใคร มันเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
หรือ Bitcoin ก็คือเงินที่เรียบง่าย และทรงพลัง Bitcoin ไม่มีตัวกลาง ไม่ได้มีกฎเกณฑ์ที่ซับซ้อนอะไร ราวกับว่ามันถูกมีดโกนฯ เฉือนเอาความซับซ้อนทิ้งไปจนหมดสิ้นแล้ว…
จนเผยให้เห็นความจริง..
#siamstr