Hipknox on Nostr: Application (Client) ตัวแสดงผล - facebook - X - Bluesky Nostr ...

Application (Client) ตัวแสดงผล
- facebook
- X
- Bluesky
Nostr (Client) ตัวแสดงผล
- Damus
- Amethyst
- Primal

Data Center (Server) ที่เก็บข้อมูลรวมศูนย์
- facebook data center
- X data center
- Bluesky data center

Relay (Decentalized Server) ที่เก็บข้อมูลกระจายศูนย์
- Relay Damus
- Relay YakiHonne
- Relay Siamstr
- Relay Nostr.Band
- etc.

หลักการคือการที่ Relay จะเป็นใครก็ได้เปิดใช้งานมัน โดยที่ข้อมูลจากทุก ๆ Relay จะเชื่อมโยงกันแบบกระจายศูนย์ ดังนั้นสมมติว่ามี 1 Relay ล่ม หรือ ถูกสั่งปิด จะยังคงมีอีกเป็นร้อยเป็นพัน Relay ที่ยังคงทำงานอยู่ และถ้าจะบังคับปิด Nostr จะต้องปิด Relay ให้ได้ทุก ๆ ตัว ต่างจาก Data Center ที่รวมศูนย์การดูแลไว้ที่เจ้าของเพียงคนเดียว ถึงแม้จะมึการตั้ง Server กระจายไปตามภูมิภาคถ้าระบบล่มทีก็จะล่มทั้งหมดเหมือน ๆ กับเหตุการณ์ facebook, ig, X, youtube ล่มเมื่อครั้งก่อน ๆ ครับ :)