eirikur on Nostr: Peningar: Verkfæri til að draga úr óvissu, ekki pólitískt vald Nýverið ...
Peningar: Verkfæri til að draga úr óvissu, ekki pólitískt vald
Nýverið birtist skoðanapistill á Vísi þar sem höfundur hélt því fram að sósíalismi náist ekki án sjálfstæðs gjaldmiðils https://www.visir.is/g/20242635087d/enginn-sosialismi-an-sjalfstaeds-gjaldmidils. Þetta sjónarmið vakti upp áhugaverðar spurningar um hlutverk peninga í samfélaginu. Að mínu mati eru peningar ekki tæki til að þjóna pólitískum markmiðum, heldur grundvallarverkfæri sem hjálpa einstaklingum að eiga viðskipti á skilvirkan og sanngjarnan máta.
Hlutverk peninga í samfélaginu
Peningar eru fyrst og fremst skiptimiðill og tækni til að geyma virði. Þeir gera okkur kleift að skiptast á vörum og þjónustu án þess að þurfa að finna nákvæman samsvörun á þörfum okkar og annarra. Mikilvægasti eiginleiki peninga er hæfileikinn til að varðveita verðmæti yfir tíma, sem gerir okkur kleift að spara og skipuleggja framtíðina. Með því að treysta á að peningar haldi verðgildi sínu getum við dregið úr óvissum framtíðarinnar og tryggt þannig fjárhagslegt öryggi okkar.
Áhrif miðstýringar og peningaprentunar
Í nútímasamfélagi eru peningar oft miðstýrðir og í höndum ríkisvaldsins. Þetta getur leitt til þess að peningamagn í umferð eykst stöðugt vegna peningaprentunar. Slík aukning á framboði peninga, án samsvarandi aukningar á raunverulegum verðmætum, veldur verðbólgu. Afleiðingin er sú að kaupmáttur peninga minnkar; hver króna kaupir minna en áður. Þetta grefur undan getu einstaklinga til að geyma virði og dregur úr fjárhagslegu öryggi þeirra.
Notkun fasteigna sem verðmætageymslur
Vegna þess að peningar í núverandi kerfi tapa stöðugt verðgildi sínu sökum verðbólgu og aukins peningamagns, hafa margir leitað til fasteigna sem leiðar til að geyma verðmæti sín. Þetta hefur leitt til þess að fasteignir eru ekki lengur aðeins heimili fyrir fólk, heldur einnig fjárfestingartæki. Þegar vextir eru lágir eykst hvati til að fjárfesta í fasteignum, sem leiðir til síhækkandi fasteignaverðs. Afleiðingin er sú að húsnæðismarkaðurinn verður óaðgengilegri fyrir þá sem vilja einfaldlega eiga þak yfir höfuðið.
Peningar ættu hins vegar að þjóna hlutverki öruggrar geymslu verðmæta, þannig að fólk þurfi ekki að leita til annarra eignaflokka eins og fasteigna til að verja sparnað sinn. Ef peningar gætu haldið verðgildi sínu yfir tíma, myndu fasteignir fyrst og fremst vera notaðar til búsetu, ekki sem verðmætageymslur. Þetta myndi draga úr óeðlilegri eftirspurn eftir fasteignum sem fjárfestingum og stuðla að sanngjarnara húsnæðisverði.
Peningar sem tæki fyrir pólitíska misnotkun
Í fyrri grein minni um hvernig peningar eru notaðir til að viðhalda stríðum https://www.visir.is/g/20232475493d/eru-peningar-okkar-ad-vidhalda-stridum- benti ég á að þegar stjórnvöld hafa vald til að stýra peningamagni geta þau notað peninga sem tæki til pólitískrar misnotkunar. Stríð eru dæmi um þetta, þar sem stjórnvöld geta prentað peninga til að fjármagna hernaðaraðgerðir án þess að hækka skatta eða leita samþykkis almennings. Þetta gerir það mögulegt að halda stríði gangandi þvert á vilja þjóðarinnar. Afleiðingin er verðbólga sem bitnar á öllum. Þannig eru almennir borgarar látnir bera byrðina af ákvörðunum sem þeir hafa litla eða enga stjórn á, þar sem peningakerfið sjálft leyfir slíka fjármögnun.
Þörfin fyrir stöðugan og óháðan gjaldmiðil
Til að vernda einstaklinga gegn slíkri misnotkun er nauðsynlegt að hafa gjaldmiðil sem er óháður pólitískum afskiptum. Slíkur gjaldmiðill myndi tryggja að peningar gegni raunverulega hlutverki sínu sem geymsla verðmæta og skiptimiðill. Með því að fjarlægja möguleikann á óhóflegri peningaprentun væri hægt að draga úr verðbólgu og auka traust almennings á peningakerfinu.
Lausnir og framtíðarsýn
Ég get því ekki séð að lausnin felist í því að halda sig við einn ríkisgjaldmiðil eða koma á sósíalísku hagkerfi með sjálfstæðum gjaldmiðli. Heldur þarf að endurskoða hvernig peningakerfið er uppbyggt og tryggja að það þjóni hagsmunum almennings. Ein leið til þess er að huga að gjaldmiðlum sem eru ónæmir fyrir pólitískri misnotkun, til dæmis með því að nýta tæknilausnir sem dreifa valdi og ábyrgð. Þá væri samkeppni gjaldmiðla þar ein leið til að skapa kerfi sem þjónar hagsmunnum almennings hvað best.
Peningar eiga að vera verkfæri sem hjálpa okkur að draga úr óvissum framtíðarinnar, geyma verðmæti og eiga viðskipti á sanngjarnan hátt. Til að ná því markmiði þurfum við að tryggja að peningakerfið sé stöðugt, traust og óháð pólitískum afskiptum sem geta grafið undan verðgildi peninga. Með því að leyfa markaðnum að ákvarða hvaða gjaldmiðlar þjóna hlutverki penings best, getum við stuðlað að auknu fjárhagslegu öryggi og frelsi fyrir einstaklinga til framtíðar.
Nýverið birtist skoðanapistill á Vísi þar sem höfundur hélt því fram að sósíalismi náist ekki án sjálfstæðs gjaldmiðils https://www.visir.is/g/20242635087d/enginn-sosialismi-an-sjalfstaeds-gjaldmidils. Þetta sjónarmið vakti upp áhugaverðar spurningar um hlutverk peninga í samfélaginu. Að mínu mati eru peningar ekki tæki til að þjóna pólitískum markmiðum, heldur grundvallarverkfæri sem hjálpa einstaklingum að eiga viðskipti á skilvirkan og sanngjarnan máta.
Hlutverk peninga í samfélaginu
Peningar eru fyrst og fremst skiptimiðill og tækni til að geyma virði. Þeir gera okkur kleift að skiptast á vörum og þjónustu án þess að þurfa að finna nákvæman samsvörun á þörfum okkar og annarra. Mikilvægasti eiginleiki peninga er hæfileikinn til að varðveita verðmæti yfir tíma, sem gerir okkur kleift að spara og skipuleggja framtíðina. Með því að treysta á að peningar haldi verðgildi sínu getum við dregið úr óvissum framtíðarinnar og tryggt þannig fjárhagslegt öryggi okkar.
Áhrif miðstýringar og peningaprentunar
Í nútímasamfélagi eru peningar oft miðstýrðir og í höndum ríkisvaldsins. Þetta getur leitt til þess að peningamagn í umferð eykst stöðugt vegna peningaprentunar. Slík aukning á framboði peninga, án samsvarandi aukningar á raunverulegum verðmætum, veldur verðbólgu. Afleiðingin er sú að kaupmáttur peninga minnkar; hver króna kaupir minna en áður. Þetta grefur undan getu einstaklinga til að geyma virði og dregur úr fjárhagslegu öryggi þeirra.
Notkun fasteigna sem verðmætageymslur
Vegna þess að peningar í núverandi kerfi tapa stöðugt verðgildi sínu sökum verðbólgu og aukins peningamagns, hafa margir leitað til fasteigna sem leiðar til að geyma verðmæti sín. Þetta hefur leitt til þess að fasteignir eru ekki lengur aðeins heimili fyrir fólk, heldur einnig fjárfestingartæki. Þegar vextir eru lágir eykst hvati til að fjárfesta í fasteignum, sem leiðir til síhækkandi fasteignaverðs. Afleiðingin er sú að húsnæðismarkaðurinn verður óaðgengilegri fyrir þá sem vilja einfaldlega eiga þak yfir höfuðið.
Peningar ættu hins vegar að þjóna hlutverki öruggrar geymslu verðmæta, þannig að fólk þurfi ekki að leita til annarra eignaflokka eins og fasteigna til að verja sparnað sinn. Ef peningar gætu haldið verðgildi sínu yfir tíma, myndu fasteignir fyrst og fremst vera notaðar til búsetu, ekki sem verðmætageymslur. Þetta myndi draga úr óeðlilegri eftirspurn eftir fasteignum sem fjárfestingum og stuðla að sanngjarnara húsnæðisverði.
Peningar sem tæki fyrir pólitíska misnotkun
Í fyrri grein minni um hvernig peningar eru notaðir til að viðhalda stríðum https://www.visir.is/g/20232475493d/eru-peningar-okkar-ad-vidhalda-stridum- benti ég á að þegar stjórnvöld hafa vald til að stýra peningamagni geta þau notað peninga sem tæki til pólitískrar misnotkunar. Stríð eru dæmi um þetta, þar sem stjórnvöld geta prentað peninga til að fjármagna hernaðaraðgerðir án þess að hækka skatta eða leita samþykkis almennings. Þetta gerir það mögulegt að halda stríði gangandi þvert á vilja þjóðarinnar. Afleiðingin er verðbólga sem bitnar á öllum. Þannig eru almennir borgarar látnir bera byrðina af ákvörðunum sem þeir hafa litla eða enga stjórn á, þar sem peningakerfið sjálft leyfir slíka fjármögnun.
Þörfin fyrir stöðugan og óháðan gjaldmiðil
Til að vernda einstaklinga gegn slíkri misnotkun er nauðsynlegt að hafa gjaldmiðil sem er óháður pólitískum afskiptum. Slíkur gjaldmiðill myndi tryggja að peningar gegni raunverulega hlutverki sínu sem geymsla verðmæta og skiptimiðill. Með því að fjarlægja möguleikann á óhóflegri peningaprentun væri hægt að draga úr verðbólgu og auka traust almennings á peningakerfinu.
Lausnir og framtíðarsýn
Ég get því ekki séð að lausnin felist í því að halda sig við einn ríkisgjaldmiðil eða koma á sósíalísku hagkerfi með sjálfstæðum gjaldmiðli. Heldur þarf að endurskoða hvernig peningakerfið er uppbyggt og tryggja að það þjóni hagsmunum almennings. Ein leið til þess er að huga að gjaldmiðlum sem eru ónæmir fyrir pólitískri misnotkun, til dæmis með því að nýta tæknilausnir sem dreifa valdi og ábyrgð. Þá væri samkeppni gjaldmiðla þar ein leið til að skapa kerfi sem þjónar hagsmunnum almennings hvað best.
Peningar eiga að vera verkfæri sem hjálpa okkur að draga úr óvissum framtíðarinnar, geyma verðmæti og eiga viðskipti á sanngjarnan hátt. Til að ná því markmiði þurfum við að tryggja að peningakerfið sé stöðugt, traust og óháð pólitískum afskiptum sem geta grafið undan verðgildi peninga. Með því að leyfa markaðnum að ákvarða hvaða gjaldmiðlar þjóna hlutverki penings best, getum við stuðlað að auknu fjárhagslegu öryggi og frelsi fyrir einstaklinga til framtíðar.