Bitcoin ba kamo? on Nostr: Ngayon naman ay ipapakilala ang isang simple at eleganteng konsepto na makikita sa ...
Ngayon naman ay ipapakilala ang isang simple at eleganteng konsepto na makikita sa asymmetric cryptography, na tinatawag ring public-key cryptography. Nabanggit nang bahagya sa ikalawang kabanata ang konsepto nito nung pinag-uusapan ang digital na pitaka.
Ang public-key cryptography ay gumagamit ng 2 susi: pribado (private) at pampubliko (public). Ang public key ay maaaring ipadala sa hindi sikretong daan, tulad ng ciphertext. At ang private key ay nananatili sa isang user lamang.
Gagamitin ng magbibigay (A) ng mensahe ang public key (e) ng pagbibigyan (B) nya, upang mag-encrypt. Ang ciphertext na ipapadala nya ay made-decrypt ng tagatanggap gamit ang private key (d) nito. Ganun din kung kabaliktaran (B—>A) ang mangyayari.
Ang kalamangan ng pamamaraang ito, ay ang isang user ay merong naitatagong susi na kanya lamang. Para maging epektibo, dapat ang relasyon ng public at private key ay: madaling kunin ang public key mula sa private key. Pero, mahirap makuha ang private key mula sa public key. Nasa may-ari ng private key nakasalalay ang pag-iingat nito. Dahil pag ito nawala, sya mismo ay hindi made-decrypt ang ciphertext.
Maihahalintulad ito sa isang baul at lock. Gamit ang baul at nakabukas na lock ni B, ilalagay ni A ang mensahe sa loob, at isasarado, pati ang lock. Kumbaga ang public key ay ang kombinasyon ng bukas na baul at lock. Ang ciphertext ay ang box na nakakandado. At ang susi ni B ang private key. Pagkasara, hindi na mabubuksan ni A ang lock dahil nakay B lamang ang susi.
At magagawa ang konsepto na ito syempre, gamit ang kapangyarihan ng matematika. Marami sa mga public-key cryptography ay base sa konsepto ng integer factorization problem. Ito ang paghahanap ng prime factors ng isang integer. Halimbawa, ang numerong 65 ay may prime factors na 5 x 13. Sa 98: 2 x 72. Walang shortcut sa pagkuha nito. Kailangan mo lang subukan talaga ang mga posibilidad. Habang lumalaki ang numero, mas humihirap, lalo na kung malalaking prime numbers din ang factors ng isang integer.
Isang popular na public-key cipher ay ang RSA. Madalas itong gamit sa mga internet browser at websites sa kombinasyon ng iba pang cryptography. Dahil na rin nagagamit sa digital signatures ang RSA.
Ang RSA ay ipinangalan kina R. Rivest, A. Shamir at L. Adleman. Para matutukan natin ito, maging pamilyar muna sa mga susunod na konsepto ng matematika: konting number theory.
Basahin ang kabuuan sa: https://bitcoinbakamo.xyz/archives/344
Ang public-key cryptography ay gumagamit ng 2 susi: pribado (private) at pampubliko (public). Ang public key ay maaaring ipadala sa hindi sikretong daan, tulad ng ciphertext. At ang private key ay nananatili sa isang user lamang.
Gagamitin ng magbibigay (A) ng mensahe ang public key (e) ng pagbibigyan (B) nya, upang mag-encrypt. Ang ciphertext na ipapadala nya ay made-decrypt ng tagatanggap gamit ang private key (d) nito. Ganun din kung kabaliktaran (B—>A) ang mangyayari.
Ang kalamangan ng pamamaraang ito, ay ang isang user ay merong naitatagong susi na kanya lamang. Para maging epektibo, dapat ang relasyon ng public at private key ay: madaling kunin ang public key mula sa private key. Pero, mahirap makuha ang private key mula sa public key. Nasa may-ari ng private key nakasalalay ang pag-iingat nito. Dahil pag ito nawala, sya mismo ay hindi made-decrypt ang ciphertext.
Maihahalintulad ito sa isang baul at lock. Gamit ang baul at nakabukas na lock ni B, ilalagay ni A ang mensahe sa loob, at isasarado, pati ang lock. Kumbaga ang public key ay ang kombinasyon ng bukas na baul at lock. Ang ciphertext ay ang box na nakakandado. At ang susi ni B ang private key. Pagkasara, hindi na mabubuksan ni A ang lock dahil nakay B lamang ang susi.
At magagawa ang konsepto na ito syempre, gamit ang kapangyarihan ng matematika. Marami sa mga public-key cryptography ay base sa konsepto ng integer factorization problem. Ito ang paghahanap ng prime factors ng isang integer. Halimbawa, ang numerong 65 ay may prime factors na 5 x 13. Sa 98: 2 x 72. Walang shortcut sa pagkuha nito. Kailangan mo lang subukan talaga ang mga posibilidad. Habang lumalaki ang numero, mas humihirap, lalo na kung malalaking prime numbers din ang factors ng isang integer.
Isang popular na public-key cipher ay ang RSA. Madalas itong gamit sa mga internet browser at websites sa kombinasyon ng iba pang cryptography. Dahil na rin nagagamit sa digital signatures ang RSA.
Ang RSA ay ipinangalan kina R. Rivest, A. Shamir at L. Adleman. Para matutukan natin ito, maging pamilyar muna sa mga susunod na konsepto ng matematika: konting number theory.
Basahin ang kabuuan sa: https://bitcoinbakamo.xyz/archives/344